عوامل منع کتابت حدیث و پیامدهای آن

Authors

محمد صدقی

هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

abstract

یکی از مسائل که در اسلام اهمیّت ویژه ای دارد، بررسی تاریخ حدیث از این نظر است که نهی از کتابت حدیث به چه دلیل و هدفی انجام گرفت؟ آیا رسول خدا (ص) کتابت حدیث را نهی فرموده بود؟ و اگر آن حضرت منع نموده بود، چرا عدّه ی چشمگیری از صحابه حدیث نبوی را می نوشتند؟ برعکس اگرآن حضرت (ص) منع نفرموده بود، چه عواملی موجب جلوگیری از کتابت حدیث شد و هدف از آن چه بوده است؟ نویسنده ی این مقاله بدین نتیجه رسیده است که ادّعای نهی از کتابت حدیث از سوی رسول خدا (ص)، نمی تواند درست باشد، بلکه به نظر می رسد که رأی درست در این مورد آن است که نهی از کتابت حدیث نبـوی، بعد از رحلت آن حضرت (ص) و از سـوی دستگاه حاکم وقت، به ویژه از سوی خلیفه ی دوم و هدف از این کار تقویت پایه های حکومت نـوپا بوده است. از این رو، به رغم اشاره ی صحابه بر نوشتن سنّت نبوی، به مردم اجازه داده نشد حدیـث را جز آن احادیثی که دستگاه تأیید می کرد، بنویسند و با کتابت حدیث، آثار صحیح نبوی، سالم به دست مسلمین برسد که در نتیجه ی این ممنوعیّت، بسیاری از احادیث نبـوی در این باره متروک شد یا مغفول ماند و مردم از سنّت نبوی به ویژه آن احادیث که مربوط به امر خلافت بود، ناآگاه ماندند و بدین ترتیب از خالی شدن پشتوانه ی فکری و ایدئولوژیک حکومت جدید جلوگیری شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گناه، بیماری و پیامدهای تربیتی آن از منظر قرآن و حدیث

پدیده گناه، با سرنوشت انسان رابطه‌ا‌ی تنگاتنگ دارد و هر انسان‌ غیرمعصوم به گونه‌ای با آن درگیر است. گناه، آثار زیان‌بخش فراوان دارد. در این باره مطالب زیادی نوشته شده است، اما تاکنون نوشتاری منسجم و مستقل، با رویکرد مقاله‌ی حاضر، تدوین و عرضه نشده است. رویکردی که «گناه» به منزلة «بیماری» تلقی و تبیین گردد و پیامدهای تربیتی آن از منظر قرآن و حدیث بررسی شود. آیات و احادیث فراوان، بیانگر آن ...

full text

بررسی نقل و کتابت حدیث در زمان رسول خدا(ص) از منظر امامیه

حدیث به عنوان مفسر و مبین قرآن کریم، دومین منبع استنباط احکام اسلام می‌باشد. بنابراین بحث پیرامون چگونگی نقل و کتابت حدیث، از زمان رسول خدا(ص) تا کنون از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و محدثین اسلامی در این‌باره تحقیقات گسترده‌ای انجام داده‌اند و اکثر آنها بر مرسوم بودن نقل شفاهی حدیث در زمان رسول خدا تأکید کرده‌اند. اکثر علمای شیعه با بررسی دلایل روایی، تاریخی و عقلی، بر این باورند که حدیث در زما...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
سراج منیر

جلد ۲، شماره ۲، صفحات ۱۱۹-۱۴۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023